نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمد امین سواری ¹
• فرزام فرزان ²
• محمد احسانی ³
• یانگ جین یوون ⁴

¹ دانشجوی دکتری مدیریت ورزش، دانشکده علوم ورزشی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

² دانشیار مدیریت ورزش، دانشکده علوم ورزشی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

³ استاد مدیریت ورزش، گروه علوم ورزشی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

⁴ استاد مدیریت ورزش، گروه مطالعات صنعت ورزش، دانشگاه سئول، کره جنوبی

چکیده

هدف: هدف این پژوهش، شناسایی عوامل مؤثر در بروز و کنترل فساد در صنعت فوتبال ایران و شناسایی عوامل نهادی، ساختاری و فرهنگی تأثیرگذار بر آن، به‌منظور ارائه الگویی مفهومی و راهبردی برای مقابله با فساد سیستماتیک در حکمرانی فوتبال است.
روش‌شناسی: این پژوهش با رویکرد کیفی و بهره‌گیری از نظریه داده‌بنیاد گلیزری (رهیافت نوخاسته) انجام شد. داده‌ها از طریق ۱۳ مصاحبه عمیق و نیمه‌ساختاریافته با خبرگان و متخصصان حوزه فوتبال در کشورهای ایران، آمریکا، ایتالیا، استرالیا، قطر و عراق گردآوری شده و با استفاده از کدگذاری باز، انتخابی و نظری تحلیل شدند. تحلیل داده‌ها در نرم‌افزار MAXQDA 2024 صورت گرفت و مدل نهایی باتکیه‌بر روش 6C  گلیزری توسعه یافت.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد فساد در صنعت فوتبال ایران، ساختاری و نظام‌مند است و از تعامل مجموعه‌ای از عوامل همچون ضعف حکمرانی، نفوذ سیاسی، اقتصاد غیرشفاف، فرهنگ فسادپذیر، نبود نظارت مؤثر، و ناکارآمدی نظام‌های قضایی ناشی می‌شود. در نهایت، پدیده محوری پژوهش فساد سیستماتیک در ساختار حکمرانی فوتبال شناسایی و ده مضمون کلیدی در قالب مدل نهایی مفهوم‌پردازی شد.
نتیجه‌گیری: فساد در فوتبال تنها از طریق اصلاح ساختار حکمرانی، استقرار نهادهای مستقل نظارتی، بهره‌گیری از فناوری اطلاعات، فرهنگ‌سازی ضدفساد و اجرای دقیق و بی‌طرفانه قوانین قابل‌کنترل است. این مدل مفهومی، می‌تواند به‌عنوان مرجع راهبردی برای سیاست‌گذاران و مدیران فوتبال جهت تدوین برنامه‌های مقابله با فساد به‌ویژه در کشورهایی با ساختار آسیب‌پذیر مورداستفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

• فساد فوتبال
• نظریه داده‌بنیاد گلیزری
• حکمرانی ورزشی
• شفافیت
• سیاست‌گذاری ضدفساد

موضوعات

• مدیریت و توسعه ورزش

عنوان مقاله [English]

Identification of the Determinants Influencing the Emergence and Control of Corruption in Iran’s Football Industry

نویسندگان [English]

• Mohammad Amin Savari ¹
• Farzam Farzan ²
• Mohammad Ehsani ³
• Yong Jin Yoon ⁴

¹ Ph.D. Student in Sport Management, Faculty of Sports Sciences, University of Mazandaran, Babolsar, Iran

² Associate Professor of Sports Management, Faculty of Sports Sciences, University of Mazandaran, Babolsar, Iran

³ Professor of Sport Management, Department of Sport Sciences, Faculty of Humanities, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran

⁴ Professor of Sport Management, Department of Sports Industry Studies, Yonsei University, Seoul, South Korea

چکیده [English]

Objective: This study investigated the emergence and persistence of corruption in Iran’s football industry. It aimed to identify the institutional, structural, and cultural determinants of systemic corruption, with the objective of developing a conceptual and strategic framework to enhance governance in professional football.
Methodology: A qualitative research design based on Glaserian Grounded Theory was adopted. Data were gathered through thirteen in-depth, semi-structured interviews with football specialists and key informants from Iran, the United States, Italy, Australia, Qatar, and Iraq. The analytical process involved open, selective, and theoretical coding, conducted using MAXQDA 2024. The resulting conceptual model was developed in accordance with Glaser’s 6C framework, which includes Causes, Contexts, Conditions, Covariance, Contingency, and Consequences.
Results: The findings demonstrated that corruption within Iran’s football industry is deeply rooted and structurally embedded. Key contributing factors included weak institutional governance, political influence, opaque economic practices, a cultural tolerance for corruption, ineffective monitoring systems, and dysfunction within the judicial apparatus. The central phenomenon identified was systemic corruption in the governance of football. Ten overarching themes were incorporated into the final conceptual model, capturing the complexity and multi-layered nature of the issue.
Conclusion: Addressing corruption in football requires comprehensive institutional reform, the establishment of independent oversight bodies, the deployment of transparency-enhancing technologies, the promotion of integrity-driven values, and the consistent enforcement of legal and regulatory frameworks. The conceptual model developed in this study provides a strategic foundation for policymakers and football administrators, particularly in contexts marked by fragile governance systems.

کلیدواژه‌ها [English]

• Football Governance
• Systemic Corruption
• Glaserian Grounded Theory
• Institutional Reform, Transparency
• Anti-Corruption Strategy